Tình hình dịch bệnh được kiểm soát khiến thu nhập của các hộ gia đình được cải thiện

Ngân hàng thế giới đang có cuộc nghiên cứu về thu nhập bình quân của người dân trong đại dịch.

Ngân hàng Thế giới (WB) tiến hành khảo sát đánh giá tác động của dịch Covid-19 đối với các hộ gia đình tại Việt Nam; đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương nhất; tập trung vào: thu nhập hộ gia đình; tình trạng việc làm và khả năng tiếp cận hỗ trợ của Chính phủ.

Để giám sát tác động kinh tế và xã hội; đối với các hộ gia đình trong thời kỳ dịch bệnh; Ngân hàng Thế giới đã tiến hành một cuộc khảo sát qua điện thoại tần số cao; đối với các hộ gia đình Việt Nam về tác động của lớp phủ thứ 19. Dữ liệu giám sát sẽ cung cấp bức tranh rõ ràng hơn về điều kiện sống của các gia đình trong giai đoạn thay đổi này; tập trung vào tác động của đại dịch đối với nhóm dân số dễ bị tổn thương nhất của Việt Nam.

Báo cáo này cung cấp thông tin tổng quan về kết quả của đợt khảo sát thứ 2 thực hiện từ ngày 27 tháng 7 đến ngày 12 tháng 8 năm 2020. Trong sáu tháng đầu năm 2020; số ca nhiễm Covid-19 tại Việt Nam được kiểm soát tốt và hầu như không có ca mắc tại cộng đồng.

Tình hình xã hội

Tuy nhiên, sau 99 ngày không phát hiện ca nhiễm COVID-19 mới; Đà Nẵng đã cách ly xã hội lần 2 khi phát hiện ca dương tính vào ngày 25/7/2020. Nếu như khảo sát vòng 1 của chuỗi khảo sát vào tháng 6 – 7/2020 được tiến hành sau lần cách ly xã hội đầu tiên; khảo sát vòng 2 được thực hiện ngay sau khi làn sóng COVID-19 lần 2 xuất hiện.

Thời điểm điều tra thực địa được xem xét dựa trên các diễn biến mới của dịch. Trong khi các tác động về sức khỏe của đại dịch đã được kiểm soát hiệu quả; tác động tiêu cực về kinh tế ảnh hưởng lớn đến người lao động và các hộ gia đình. Gần một phần ba số hộ gia đình cho biết thu nhập của họ bị giảm trong tháng 7-8 so với tháng trước đó. Tại 6 vùng khảo sát ở Việt Nam; mức giảm thu nhập dao động từ 29% ở vùng trung du và miền núi phía Bắc đến 38% ở vùng Bắc Bộ và Duyên hải miền Trung.

Tỷ lệ giảm thu nhập cũng tương đối đồng đều giữa các nhóm dân số thành thị và nông thôn; cũng như các nhóm có mức giảm lớn nhất và nhỏ nhất. Trong khi tốc độ giảm thu nhập tương đối đồng đều giữa các nhóm dân số; mức thu nhập hộ gia đình tại một số địa phương có sự thay đổi lớn. Tại TP. Đà Nẵng; khoảng 67% hộ gia đình có mức thu nhập hộ gia đình giảm so với tháng trước đó.

Thông tin từ cuộc khảo sát

Kết quả khảo sát cho thấy một số những điểm chính như sau:

Kinh tế có dấu hiệu phục hồi khi số lượng hộ gia đình bị giảm thu nhập đã giảm. Trong vòng 1, gần 70% hộ gia đình cho biết thu nhập hộ gia đình giảm từ tháng 2 đến tháng 5/tháng 6. Trong vòng 2, chưa đến một phần ba số hộ gia đình cho biết thu thập của họ giảm so với tháng liền kề trước đó. Tuy nhiên, tỷ lệ hộ gia đình bị giảm thu nhập cao gấp đôi ở TP. Đà Nẵng.

Giảm thu nhập có xu hướng tập trung vào cùng nhóm đối tượng. Các hộ gia đình bị giảm thu nhập trong vòng 2 nhiều khả năng cũng đã bị giảm thu nhập trong vòng 1. Điều này cho thấy một số nhóm dân số nhất định gặp khó khăn trong thời gian dài hơn và sẽ cần được hỗ trợ trọng tâm hơn.

Nguồn giảm thu nhập với phần lớn hộ gia đình là giảm thu thập từ tiền lương và tiền công; lớn gấp đôi so với số hộ bị giảm thu thập do mất việc làm. Mặc dù mức thu nhập đang dần ổn định hơn với rất nhiều hộ gia đình; trên một nửa số hộ vẫn có mức thu nhập giảm trong tháng trước so với cùng kỳ năm ngoái.

Tình hình xã hội sau đợt bùng dịch lần 2

Tỷ lệ doanh nghiệp gia đình phải dừng hoạt động đã tăng lên; mặc dù phần lớn doanh nghiệp vẫn tiếp tục hoạt động. Trong vòng 1,95% doanh nghiệp gia đình vẫn hoạt động; trong khi con số này ở vòng 2 là 90%. Tỷ lệ số người tiếp nhận bảo trợ xã hội từ các chương trình cứu trợ COVID-19 vẫn còn thấp. Trong số những người nộp đơn đề nghị hỗ trợ; hộ nghèo; dân số nông thôn và cộng đồng dân tộc thiểu số ít có khả năng nhận được phúc lợi từ các chương trình mới này.

Sau khi cả nước giãn cách xã hội lần 2; người dân vẫn khá thận trọng trong các hoạt động xã hội. Số lượng khách hàng đến các điểm kinh doanh bán lẻ và giải trí tăng chậm hơn sau làn sóng lây nhiễm thứ 2; cho thấy hoạt động kinh tế sẽ tiếp tục đà phát triển chậm.

Cần phải nghiên cứu rộng hơn

Nghiên cứu hiện trường do Viện Nghiên cứu Phát triển Mekong thực hiện. Mẫu khảo sát cuối cùng mang tính đại diện các hộ gia đình trên toàn quốc; với số lượng mẫu gồm 3.935 hộ. Mẫu mục tiêu của Vòng 2 là 4.000 hộ; nhỏ hơn mẫu mục tiêu Vòng 1 là 6.300 hộ.

Trong mỗi hộ gia đình, tiến hành phỏng vấn một người trả lời chính. Hầu hết những người trả lời đều là chủ hộ. Khoảng 14% số lượng hộ trong mẫu được phỏng vấn vào tháng 7 và các hộ còn lại được phỏng vấn vào tháng 8. Cuộc khảo sát tần suất cao qua điện thoại với các hộ gia đình Việt Nam; được tài trợ từ Quỹ Tín thác Xây dựng Năng lực của Ngân hàng Thế giới (TFSCB) và Quỹ tín thác của Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc (DFAT). Báo cáo của NCIF cũng đưa ra các khuyến nghị; để Chính phủ tinh chỉnh các quyết định chính sách và quá trình thực hiện bảo vệ sinh kế của các hộ gia đình dễ bị tổn thương và đảm bảo việc làm cho người lao động.

Khảo sát cho biết chỉ có 10% số người tham gia khảo sát nói gia đình họ không bị ảnh hưởng về mặt tài chính. Các hộ gia đình trong nhóm thu nhập thấp là người phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất; 17% trong số họ phải chịu cắt giảm tài chính hơn 50%; 41% có thu nhập gia đình giảm hơn 20% vì dịch COVID-19. Tuy vậy, với tình hình kiểm soát dịch bệnh thành công của Việt Nam lúc này; bức tranh về mức thu nhập hộ gia đình trong tương lai có dấu hiệu tích cực hơn, 67% dự đoán sẽ được cải thiện; trong khi 12% được dự đoán sẽ còn tiếp tục tệ đi./.

Nguồn: thitruongtaichinhtiente.vn